“Xurma insan orqanizmi üçün çox faydalı hesab edilən meyvələrdən biridir. Tərkibində zəngin vitaminlər (A, C, E) və minerallar (kalium, maqnezium, fosfor) olan xurma həm immun sistemini gücləndirir, həm də antioksidant təsir göstərir. Lakin bəzi hallarda xurmanın həddindən artıq və ya düzgün olmayan istifadəsi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər”.
Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında təhlükəsiz qida eksperti Asim Vəliyev deyib.
Asim Vəliyev sözlərinə belə davam edib: “Xurmanın tərkibində təbii şəkərlər, xüsusilə fruktoza və qlükoza yüksək səviyyədədir. 100 qram xurmada orta hesabla 18-25 qram şəkər var. Bu qan şəkərinin sürətli yüksəlməsinə səbəb ola bilər. Şəkərli diabetdən əziyyət çəkən insanlar, xüsusilə 2-ci tip diabet xəstələri xurmanı nəzarətsiz miqdarda yedikdə hiperglisemiya riski ilə üzləşə bilərlər. Buna görə diabet xəstələrinin xurmanı məhdud miqdarda və həkim məsləhəti ilə qəbul etməsi tövsiyə olunur.
Xurma yüksək miqdarda tanin maddəsi ehtiva edir. Taninlər büzücü təsir göstərərək həzm prosesini ləngidə bilər. Bu səbəbdən qəbizlik problemi yaşayan insanlarda vəziyyəti daha da ağırlaşdıra bilər. Xurma kalium baxımından çox zəngindir. Böyrək çatışmazlığı olan insanlar qanda kalium səviyyəsinin yüksək olmasından əziyyət çəkə bilərlər. Bu vəziyyət ürək ritminin pozulması kimi ciddi problemlərə səbəb ola bilər. Buna görə xroniki böyrək xəstələri xurma istehlak etməzdən əvvəl həkimlə məsləhətləşməlidirlər.
Xurma yüksək kalorili bir meyvədir. Orta ölçülü bir xurmada təxminən 60-100 kalori olur. Arıqlama məqsədilə kalori qəbulunu nəzarət altında saxlayan insanlar xurmanı çox yedikdə kalori balansını poza bilərlər. Bu isə arıqlama prosesini ləngidə bilər. Hərçənd nadir hallarda bəzi insanlarda xurmaya qarşı allergik reaksiyalar meydana çıxa bilər. Xurma yedikdən sonra qaşınma, dəri səpgisi və ya tənəffüs problemləri yaranarsa, dərhal həkimə müraciət etmək lazımdır. Hipertoniya üçün dərman qəbul edən şəxslər xurmanı diqqətlə yeməlidirlər. Tərkibindəki yüksək kalium bu dərmanların təsirini artıra və ya kalium səviyyəsinin həddən artıq yüksəlməsinə səbəb ola bilər.
Xurmanın çox istehlakı uşaqlarda mədə narahatlığı, qarın ağrısı və həzm problemlərinə səbəb ola bilər. Həmçinin həssas bağırsaq sindromu (IBS) olan şəxslər xurmanı ehtiyatla istehlak etməlidirlər, çünki bu meyvə bəzi insanlarda qaz və şişkinlik yarada bilər. Xurma çoxlu faydaları olan bir meyvədir, lakin müəyyən tibbi hallarda və ya çox miqdarda yeyildikdə sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Ona görə də hər kəs öz sağlamlıq vəziyyətinə uyğun olaraq xurmanı nəzarətlə istifadə etməlidir. Unutmayaq ki, balanslı qidalanma hər zaman sağlam həyatın əsas şərtidir”.
~ Abbaszadə Fidan
